На казахском языке ана тілі

Сочинение

Қазақстан Республикасының ата заңы-Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл деп жазылған.

Халық тілінің мол байлығын жазба әдебиетімізде бірінші рет мазмұнын байыта отырып, молынан пайдаланған адам-Абай Құнанбаев. Абай қазақ тілін мәдениеттің биік сапасына шығарып кетті.Абай мен Ыбырай халық тілін пайдалана отырып, қазақ тілін жаңа сатыға көтеруге әрекет етті. Ана тілді ардақта, мәпелеп, тәрбиелеп өсіру ананың баланы мәпелеп, тәрбиелеп өсіруі сияқты. Ана тілге ұқыпсыз, көңілсіз қалай болса, солай қараушылық-барып тұрған мәдениетсіздіктің белгісі.

Туған тілім- тіршілігімнің айғағы,

Тілім барда- айтылар сөз ойдағы.

Өссе тілім, мен де бірге өсемін,

Өшсе тілім, мен де бірге өшемін.

Олай болса, ана тілі н ұмытқан адам Отанға қауіпті болмай, не болады?!

Қоғамның адамгершілік жағынан деградацияға ұшырады нақ осы ана тілі нің тағдырына салғырт,немқұрайлы қарауынан басталады.Өзін дүниеге алып келген анасының тіліне,оның аяулы үйіне жаны ашымайтын қоғамнан қандай рухани өрлеуді,нендей адамгершілікті,өркениетті күтуге болады?!Мемлекеттің лингвистикалық тоқырауға ұшырауы жақсылықтың басы емес.Ұлттық тіл жоқ жерде ұлт та жоқ, ұлттық мемлекет те жоқ.Ұлттың барша қадір-қасиеті –оның ғасырлар бойы тірнектеп жинаған рухани тәжірбиесі,ақыл-ойы мен сана-сезімі,салт-дәстүрі,тарихы мен дүниетанымы,бір сөзбен айтқанда,бүкіл рухы нақ осы тілде жатыр.Дегенмен,қазақты қазақ қылып,оны жер шарын мекендеген 3 мыңнан астам ұлттар мен ұлыстардан ерекшелеп тұрған ең басты қасиеттерді атап шығуға болады.Біріншіден,қазақ дегеніміз ұлт.Демек,оның ұлттық тілі бар,ол бүгіндері тұтынушыларының саны жағынан дүние жүзіндегі әлгі өзіміз айтқан 3 мыңнан астам халықтың ішінде жетпісінші орындардың бірін иеленетін 10 миллион үстіндегі жұрттың күнделікті қарым-қатынас құралына айналғаны- қазақ тілі.Тіл көркем әдебиеттің негізгі құралы десек,байырғы дәстүрлер де осы тілде сақталған.Содан да бейнелі суретті тіл туралы,жалпы көркем әдебиеттегі дәстүр туралы айтқанда оның терең тамыры халықтың тіршілік еткен мекені мен мезгіліне,одан туған образдық түсінік,ұғымына байланысты екенін мойындауымыз қажет.Тіл адамды көкке көтереді,тіл арқылы ел бақытқа жетеді.Бұл дәуірде өз тілін,әдебиетін білмеген адам толық мәнде интеллигент емес деуге болады. Қандай да болсын халықтың әдет-ғұрпын білгің келсе,алдымен оның тілін үйрен.Туған тіліне жаны ашымаған адам-жәндік.Егер ертең туған тілім жоғалар болса,мен бүгін өлуге даярмын.Өмірде ай мен күннің шындығы секілді ешбір дәлелдеуді қажет етпейтін аксиомалар бар.Адамның азаматтығы мен адамгершілігі оның өзінің ана тілі не деген көзқарасы мен қатынасынан көрінеді деген пікір-сондай аксиомалардың бірі.

7 стр., 3360 слов

«Қазақ тілі – күшті тіл»

... Халқымыздың аса бай рухани қазынасы – туған ана тіліміз. Ол – қазақ тілі. Қазақ тілі - өзінің даласындай кең пішілген жайдары да жалпақ тіл. Қаза ... тұратын болады... ІНЖУ-МАРЖАН ҚАЗАҚ ТІЛІ ЖАЙЛЫ АЙТУЛЫ ОЙЛАР Қазақ тілінің ... Тіл – қастерлі де, қасиетті ұғым. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Ана тілін сүйген адам ... кекілімнен сипадың. Тілім, ана тілім менің, адамзатымның тілі, сен менің ...

Өйткені, Ана тілі мен Отан деген ұғымдар бір-бірінен ажыратуға келмейтін түсініктер.Біздің ең алғашқы,әрі ең соңғы Отанымыз осы-ана тілі,оның аяулы үні.Ол бізді дүние есігінен тұңғыш болып қарсы алып,бақилық сапарға ақырғы болып шығарып салады.Ендеше К.Паустовский «Ана тілі н ұмытқан адам Отанға қауіпті» деген аталы пікірі жауапсыз айтыла салған абстракциялық көп қызыл сөздің бірі емес,туған елін,қасиетті Отанын перзенттік жүрекпен сүйе білген жанның шын тебіренісінен туған ақиқат.Сол ақиқат мынаған меңзейді ана тілі нің бүгіні мен болашағына немқұрайлы,салғырт қарамақ,сол себепті де кейде оның өзінің жеке басының пайдасы үшін жұртшылыққа ортақ Отанның мүддесін көп басын қатырып жатпай-ақ сатып жібере салуы бек мүмкін.

Бұқараның міндеті ұлттық тілді дүниеге алып келу,сол дүниеге келген тілді қырнап-мінеу,көркемдеу,сүйіп оны мәдениет пен ғылымның,өркениеттің дүниежүзілік озық стандарттарының дәрежесіне дейін көтеру-интелегенциялық,ал сол қырналып,мінеліп мәдениет қалыбына түскен тілді заң күші арқылы ұлттық мемлекеттің күнделікті қажетіне айналдыру-өкімет пен өкімет басшылығының азаматтық қана емес,конституциялық та борыштары.

Ей,туған тіл,ей,әсем тіл,ата-ананың бал тілі,

Көп нәрсе ұқтым дүниеден туған тілім арқылы.

Ана алғаш осы тілде бесік жырын жырлаған,

Ұзақ түндер апам айтқан ертегілер тыңдағам.

Ей,туған тіл!Ертелі –кеш қуатыңмен өзіңнің

Қаршадайдан шаттығымды,қайғымды да сезіндім.

( Ғ.Тоқай)

Ана тілі туралы эссе, шығарма

Ана тілі туралы шығарма

Ана тілі дегеніміз – сол тілді жасаған, жасап келе жатқан халықтың өткені, бүгінгісі, болашағы.

Қазақ тілі өзінің даласындай бай. Қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап, еркін есіп тұрады. Қазақ тілі қасиетті Қазақ домбырасының үнімен үндесіп жатады. Ана тілі – бұл әкенің тілі, туған халықтың тілі.

Ана тілін біз кішкентай кезімізден әке-шешемізден, әжеміз бен атамыздан біле бастаймыз.

Ана сүтіндей бойымызға біртіндеп сіңеді. Халықтың тәуелсіздігінің ең басты белгісі – оның ана тілі, ұлттық мәдениеті. Өзінің ана тілі, ұлттық мәдениеті жоқ ел өз алдына мемлекет болып өмір сүре алмайды. Дүниедегі барлық халық тәуелсіздікке ұлттық қадыр-қасиетін, мәдениетін, ана тілін сақтап қалу үшін ұмтылады.

6 стр., 2695 слов

Лтты таамдар на казахском языке

... мақтаныш тұта бізге жеткізді. Иә, содан бері жарты ғасырдан астам уақыт өтсе де. Сочинение на казахском языке на тему 4 варианта Национальный ... тілді жасаған, жасап келе жатқан халықтың өткені, бүгінгісі, болашағы. Қазақ тілі өзінің даласындай бай. Қазақ сөзі қашанда даланың қо ... мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде қызбалық не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса ...

Сондықтан кез келген мемлекет өзінің аумағында салт-дәстүрін, ана тілін айрықша қорғайды.

Еліміз Қазақстан Республикасы егемен ел атанды. Ана тілімізге мемлекеттік мәртебе берілді. Тіл туралы заң қабылданды. Президентіміздің 2003 жылғы 15 қарашадағы жарлығымен қыркүйектің үшінші жексенбісі Қазақстан Республикасы халықтары тілдерінің күні ретінде атап өтілетін болды.

Тіл адамдар арасындағы қатынас құралы, өйткені адамдар қоғамдық өмірде бір-бірімен тіл арқылы сөйлеседі, пікір алмасады, ойын жеткізеді.

Тіл арқылы біз оқып, білім аламыз, қалаған мамандықты игереміз.

Тіл арқылы даналар сөзін оқып білеміз, одан ғибрат аламыз. “Өнер алды – қызыл тіл” деген осыдан шыққан болар. Тіл халықпен бірге жасайды, дамиды, өркендейді.

Тіл туралы эссе

Тіл – қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы. Тіл болмаса сөз болмайды. Сөз болмаса адамзаттың тірлігінде мән-маңыз болмайтыны белгілі. Демек, тіл дің, сөздің орны ерекше. Міне, осы орайда ана тіл іміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін парыз. Жыл өткен сайын ана тіл іміздің мәртебесі өсіп, абыройы арта түсуде.

Тіл – халықтың жаны. Тіл і құрыса, халық та жер бетінен жоғалады. Адамзат тарихында көптеген өркениетті елдердің өшіп кетуі алдымен тіл ді жоғалтудан басталғанын ғылым дәлелдеп отыр. Бүгінгі Қазақ қоғамындағы мәңгүрттіктің басы да өз тіл ін тәрк етуден туды. Ана сүті сіңбеген, бесік жырынан нәр алмаған ұлттық қасиет т ана сүтімен кірмейді. Тіл і мен дінінен айырылған ондай жан рухани кемтарлығын, адамдық болмысын түсінбей, көлденең көк аттының қолжаулығына айналады. Ана тіл іміздің тағдыры үшін күресте халқымыз қам-қарекетсіз болған емес. Жиырмасыншы жылдары тіл тәуелсіздігін ту етіп көтерген Әлихан, Ахмет, Міржақып, Мағжан, Мұхтарлар, сексенінші жылдардың аяғында бостандықтың лебі білінісімен басталған бүкілхалықтық қозғалыс соның айғағы.

О, туған ана тіл ім! Тас бұлақтың тұнығы да сенде, ана сүтінің жұғымы да сенде, райхан гүлдің жұпары да сенде, қыран құстың ж ана ры да сенде, назды сұлудың нәзіктігі де сенде, сахара даланың жазықтығы да сенде.

Халқымыздың аса бай рухани қазынасы – туған ана тіл іміз. Ол – Қазақ тіл і.

Ана тіл ің – арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте.

Өзге тіл дің бәрін біл,

Өз тіл іңді құрметте, – дейді талантты ақын Қадыр Мырза Әли ағамыз.

Ана мның тіл і – ардақтым менің. Адамның атасы, әкесі мен шешесі сенсің. Сен менің кішкентай кезімде әкем болып мойныңа отырғызып қуандың, ат үстінде алдыңа алып, мені көкке секірттің. Жел болып кекілімнен сипадың.

Тіл ім, ана тіл ім менің, адамзатымның тіл і, сен менің ана м болған кезіңде көкірегіңе жабысып, төсіңнен ақ сүтіңді емдім. Сен менің ағам, інім, әпкем, қарындасым, бауырларым болған кезіңде мен сені одан әрмен түсініп, ұғынғым келді. Адамзаттың Абай мен Мағжан сынды асқар алыптарын туғызған, әкелері мен ана лары болған ұлтымыздың тірегі сенсің, туған тіл ім. Бірақ, менің терім “туған тіл ім” сен үшін ғ ана төгілсін, менің өмірім сен үшін ғ ана өрілсін! Олай болса, ана тіл імізді алдымен өзіміз құрметтейік, ардақтайық! Сонда ғ ана туған тіл іміздің туы биіктерде желбіреп тұратын болады.

4 стр., 1762 слов

(1)Когда при Берге про­из­но­си­ли слово «ро­ди­на», он усме­хал­ся. ...

... по первой проблеме — проблеме силы воздействия художественного творчества на человека. Находим в тексте примеры, иллюстрирующие её. СПАДИЛО.РУ Аргументы в сочинении части С ЕГЭ по русскому языку по теме «Проблема ... По тексту К. Г. Паустовского «Когда при Берге произносили слово Родина» Проблема патриотизма по тексту К. Г. Паустовского Проблема экологии по тексту К.Г.Паустовского По ... на время верх ... Во- ...

Ана тілі

Тіл – қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы. Тіл болмаса сөз болмайды. Сөз болмаса адамзаттың тірлігінде мән-маңыз болмайтыны белгілі. Демек, тіл дің, сөздің орны ерекше. Міне, осы орайда ана тіл іміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін парыз. Жыл өткен сайын ана тіл іміздің мәртебесі өсіп, абыройы арта түсуде.

Тіл – халықтың жаны. Тіл і құрыса, халық та жер бетінен жоғалады. Адамзат тарихында көптеген өркениетті елдердің өшіп кетуі алдымен тіл ді жоғалтудан басталғанын ғылым дәлелдеп отыр. Бүгінгі Қазақ қоғамындағы мәңгүрттіктің басы да өз тіл ін тәрк етуден туды. Ана сүті сіңбеген, бесік жырынан нәр алмаған ұлттық қасиет тана сүтімен кірмейді. Тіл і мен дінінен айырылған ондай жан рухани кемтарлығын, адамдық болмысын түсінбей, көлденең көк аттының қолжаулығына айналады. Ана тіл іміздің тағдыры үшін күресте халқымыз қам-қарекетсіз болған емес. Жиырмасыншы жылдары тіл тәуелсіздігін ту етіп көтерген Әлихан, Ахмет, Міржақып, Мағжан, Мұхтарлар, сексенінші жылдардың аяғында бостандықтың лебі білінісімен басталған бүкілхалықтық қозғалыс соның айғағы.

О, туған ана тіл ім! Тас бұлақтың тұнығы да сенде, ана сүтінің жұғымы да сенде, райхан гүлдің жұпары да сенде, қыран құстың жана ры да сенде, назды сұлудың нәзіктігі де сенде, сахара даланың жазықтығы да сенде.

Халқымыздың аса бай рухани қазынасы – туған ана тіл іміз. Ол – Қазақ тіл і.

Ана тіл ің – арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте.

Өзге тіл дің бәрін біл,

Өз тіл іңді құрметте, – дейді талантты ақын Қадыр Мырза Әли ағамыз.

Ана мның тіл і – ардақтым менің. Адамның атасы, әкесі мен шешесі сенсің. Сен менің кішкентай кезімде әкем болып мойныңа отырғызып қуандың, ат үстінде алдыңа алып, мені көкке секірттің. Жел болып кекілімнен сипадың.

3 стр., 1182 слов

«Мен рухани бай педагогпын»

... Әйтсе де алға қойған мақсатым – рухани бай, ізденімпаз, адамгершілігі мол, қоғам сұранысына жауап берер ... емес, тәрбие беру керек, тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы» деген ұлағатты сөзі әр ... ас бер, он жыл қалғын келсе ағаш отырғыз, ал мәңгі қалғың келсе бала т ... арамастан, мектеп директоры Л.Б.Жүсіпова мен ұжымдағы білікті, тәжірибелі ұлағатты ұстаздарымның қолдауы мені алға жетелеп, өзімнің ...

Тіл ім, ана тіл ім менің, адамзатымның тіл і, сен менің ана м болған кезіңде көкірегіңе жабысып, төсіңнен ақ сүтіңді емдім. Сен менің ағам, інім, әпкем, қарындасым, бауырларым болған кезіңде мен сені одан әрмен түсініп, ұғынғым келді. Адамзаттың Абай мен Мағжан сынды асқар алыптарын туғызған, әкелері мен ана лары болған ұлтымыздың тірегі сенсің, туған тіл ім. Бірақ, менің терім “туған тіл ім” сен үшін ғана төгілсін, менің өмірім сен үшін ғана өрілсін! Олай болса, ана тіл імізді алдымен өзіміз құрметтейік, ардақтайық! Сонда ғана туған тіл іміздің туы биіктерде желбіреп тұратын болады.