На осетинском языке фаеззаег

Сочинение

урок осетинского языка по теме Осень

план-конспект урока на тему

урок осетинского языка в начальной школе 4 класс по теме Фаззаг- Осень

Скачать:

Предварительный просмотр:

Урочы ныхасы темæ: Фæззæг. Грамматикон темæ: Номдар.

Урочы тип: Рацыд æрмæг зæрдыл æрлæууын кæнын æмæ бафидар кæнын.

Уæ бон хорз, ахуырдзаутæ!

Æгас цу ахуыргæнæг!

Салам раттæм нæ уазджытæн.

Речевая зарядка. Дзургæ ныхасыл куыст.

Абон æз радгæс дæн. Мæ ном….Мæ мыггаг….Абон дыццæг у. Ныртæккæ нæм ирон æвзаджы урок ис. Абон къласы не сты ………….. Нæ къорд цæттæ у урочы кусынмæ.

Цавæр зæрдæйы уагимæ æрбацыдыстут абон урокмæ, уый базонын мæ фæнды. Уæ разы цы сыфтæ ис, уыдоныл сныв кæнут ацы нывтæй уæ зæрдæмæ кæцы цæуы фылдæр.

Абон нын нæ урочы æххуыс кæндзæн гыццыл Нывгæнæг.

Ах.-Райста лæппу ахорæнтæ æмæ райдыдта ныв кæнын. Сныв кодта бæлæстæ, бæлæсты æрæппæрста сыфтæртæ. Йæ зæрдæмæ тынг цæуынц сырх, бур, кæрдæгхуыз ахорæнты хуызтæ. Йæ куыст куы фæци, уæд ын рауадис мæнæ ахæм ныв.

Æрбакæсут-ма йæм цы дзы рауадис? Фæззæг, хъæд, фæззыгон хъæд

Гыццыл нывгæнæг сныв кодта ФÆЗЗÆГ. Уæдæ абон нæ урочы дзурдзыстæм фæззæгыл. Нæ зæрдыл æрлæууын кæндзыстæм цы æрмæг рацыдыстæм, уый. Цы базыдтам фæззæджы тыххæй, цавæр ног дзырдтимæ базонгæ стæм.

Райдайæм мыртæ раст æмæ сыгъдæгдзурыныл куыстæй.

Цавæр афæзы афон уынут нывы?

Ныртæккæ та цавæр афæдзы афон у?

Боныхъæд та цавæр у абон?

Цæмæй базонæм фæззæг ралæууыд, уый?

Иннæ афæдзы афонтæй цæмæй хицæн кæны?

(Сывæллæтты дзуæппытæ) бæлæсты сыфтæр фæбур вæййы, сыфтæ згъæлынц зæхмæ, бон фæцыбырдæр вæййы, фæуазалдæр вæййы, мæргътæ атæхынц хъарм бæстæм…….

Цæмæй нæ куыст æнцондæр æмæ хъæлдзæгдæр цæуа, уый тыххæй иугыццыл аулæфæм æмæ нæ зæрдæтæ бахъæлдзæг кæнæм зарæгæй.

23 стр., 11043 слов

Современный урок литературы: классификации, концепции

... дальнейшая разработка проблемы. Таким образом, дипломная работа будет посвящена одной из важнейших проблем методики преподавания литературы - определению места урока литературы в системе современного литературного образования. ... плана урока; определение главных путей, по которым следует идти к цели. Бунаков указывает на необходимость планирования. "Урок целесообразно начинать с повторения ...

Зарæг «Фæззæг». Ацы зарæджы ныхас цæуыл цæуы? Фæззæгыл.

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл фæззæджы мæйтæ.

Слайд № 6 Иухатт ма сæ зæгъæм иумæ

Сентябрь рухæны мæй

Ноябрь Джеоргуыбайы мæй

Цал сты фæззæджы мæйтæ?

Ныртæккæ цавæр мæй у? Джеоргуыбайы мæй.

Цæмæн схуыдтой ацы мæй Джеоргуыбайы мæй?

Адæм бафснайынц сæ фæллой сæ куыстытæ конд фесты æмæ сæ равдæлы куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæм.

Рацыд лексикæ зæрдыл æрлæууын кæнын.

Хæдзармæ куыст бафæрсын. 1 къордæн лæвæрд уыдис ахæм хæс: Ссарын цыбыр хъусынгæнинæгтæ фæззæджы тыххæй, куыд аивы æрдз, куыд цæттæ кæнынц сæхи хъæды цæрæгойтæ фæззæджы зымæджы æрцыдмæ.

Сывæллæттæ кæсынц сæ цыбыр радзырдтæ.

Куыд уæм кæсы цæуыл цæудзæн ныхас тексты?

Иухатт хъӕды сывӕллӕттӕ ссардтой ӕхсӕрӕджы фӕззыгон ӕвӕрӕнтӕ. Амбырд сӕ кодтой ӕмӕ сӕ семӕ рахастой. Уалынмӕ бӕласы цъуппыл фӕзынди ӕхсӕрӕг. Бӕласӕй дуры сӕрмӕ ӕргӕпп кодта, стӕй та фӕстӕмӕ бӕласмӕ. Афтӕ цалдӕр хатты. Стӕй уӕд мардӕй сӕ цурмӕ ӕрхауди. Йӕ ӕвӕрӕнтӕ йын ахастой, уый куы бамбӕрста, уӕд йӕ гыццыл зӕрдӕ атыдта.

Цавæр цæрæгойыл цыди ныхас тексты? Уæ хъуыдытæ раст разындысты…..

Æхсæрæг йæхи зымæгмæ куыд цæттæ кæны?

Цы базыдтам ногæй ацы текстæй? Æхсæрæгыл цы æрцыди?

Æрдзы мидæг алцыдæр у бæлвырд фæткæвæрдмæ гæсгæ арæзт, æмæ уыцы фæткæн халæн нæй. Куыд уæм кæсы сывæллæттæ барæй рахастой æхсæрæджы æвæрæнтæ? Нæææ…..нæ йæ зыдтой….. Цæмæй ахæм æнæрхъуыды хабæрттæ ма кæна адæймаг, уый тыххæй цы хъæуы? Ахуыр кæнын….

Æмæ уæм æрдззоныны уроктæ куы вæййы, уæд лæмбынæгдæр ахуыр кæнын цæрæгойты царды тыххæй æрмæг

Æрхъуыды ма йын кæнæм сæргонд.

Ссарут тексты ахæм дзырдтæ, кæцытæ дзуапп дæттынц фæрстытæн Чи? Цы?

Цавæр ныхасы хæйттæ сты?

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл цы базыдтам номдары тыххæй.

Номдар дзуапп дæтты фæрстытæн

Номдарæн ис дыууæ нымæцы

Номдар тасындзæг кæны хауæнтæм гæсгæ

Ссарут тексты номдартæ бирæон нымæцы – сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут –ма тексты номдартæ номон иууон æмæ бирæон нымæцы – зæрдæ сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут тексты номдар æддагбынатон хауæны – цъуппыл

Ссарут тексты номдар иртæстон хауæны – бæласæй

Ссарут тексты номдартæ арæзтон хауæны – бæласмæ

Цавæр афæдзы афоныл дзырдтам абон нæ урочы?

Фæззæджы фæстæ та цавæр афæдзы афон ралæудзæн?

Уæдæ иннæ урочы та дзурдзыстæм афæдзы афон ЗЫМÆГЫЛ, зонгæ кæндзыстæм ног дзырдтимæ æмæ ног цымыдисаг хабæрттимæ.

Хæрзбон зæгъæм фæззæгæн. Иннæ аз та нæ дзæбæхæй æрæййафæд æмæ та нын нæ фынгтæ йæ бæркадæй срæсугъд кæнæд.

Абон нæ урок фæци. Æмæ уæ куыстæн уæхæдæг аргъ скæнут. Уæ сыфтыл сныв кæнут. Цавæр зæрдæйы уагимæ цæут урокæй.

Æрцауындзут сæ фæйнæгыл.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Обучение лексике – один из важнейших аспектов обучения иностранному языку, т.к. полноценная коммуникация не может происходить при отсутствии лексики. Я пытаюсь най.

Конспект урока немецкого языка в 3 классе.

Целью этого урока является повторение темы «Лексика»; обогащзение словарного запаса учащихся; работа над развитием речи; воспитание любви к родному языку.

12 стр., 5786 слов

«Организация работы с текстом на х литературного чтения, как ...

... методика работы с литературными произведениями, применяемая на уроках в начальных классах, недостаточно обоснована. Тот факт, что работа по изучению психологических основ обучения младших школьников пониманию текста ... учащихся на уроках литературного чтения. 1.1. Нормативно – правовые основы обучения литературному чтению. В процессе модернизации программа обучения литературному чтению ...

ФÆЗЗÆГ

Ногæй та нæм æрцыдис фæззæг.

Æнтæф фæсаст æмæ адæймаг æппæт йæ буарæй æнкъары сатæг уæлдæфы æхцондзинад. Хур арвыл хуссарæрдæм акъул æмæ раздæрау нал æндавы зæхмæ. Йæ тынтæ судзгæ нал кæнынц, фæлæ ныр сæ рæвдаугæ хъармæй узæлынц, æрдзы кæдæм æххæссынц, уыдоныл. Æртыхсынц зайæгойтыл, цыма сын сæ цъæх хуызæн хæрзбон зæгъынмæ фæхъавынц, уыйау. Арвыл тар уæззау мигътæ арæхдæр зынын райдыдтой æмæ сæ уагæй æмбарын кæнынц, фæззæг йæ тыхы кæй цæуы, хуры хъарм тынтæн сæ фæндаг ахгæнынц царддæттæг зæхмæ æмæ та фæстæмæ сæхи айсынц арвы кæрæттæм. Фæлæ уыцы рæстæг бирæ нæ ахæссы, ногæй та ракæсы хур райгæйæ æмæ барухс вæййынц бæлæсты, зайæгойты зæрдæтæ, сæхи цингæнгæйæ банкъусынц, нырма уазал чи нæ хæссы, уыцы дымгæйы æрбаныдзæвдæй.

Гъе, фæлæ сæ царды кæрон æввахс кæны, сæумæрайсомы уазал йæ дæрзæг арм кæуыл æруадзы, уыцы сыфтæртæн. Иутæ дзы фæивтой сæ хуыз, фæбур сты æмæ фæлмæн дымгæйы æрбаныдзæвдæй нырризынц, ныззыр-зыр кæнынц сæ мидбынаты, сæ уддыл ма дæндагæй бæргæ ныххæцыдысты, фæлæ…къалиутæй фæиппæрд вæййынц æмæ зæххыл æнцойад ссарынц. Афтæ згъæлынц кæрæдзийы фæстæ æмæ зæххы сыгъзæринхуыз гауызы бын æркæнынц.

Цæй диссаг у фæззыгон нæ хæхбæсты æрдз… мин-мин хуыз дарæсы йæхи сфæлыста æмæ фæлгæсы нæртон æфсинау, йæ бæркад адæмыл рæдауæй таугæйæ. Дардыл йæ цæст хæссы, цыма йын ххæххон рагуазæлттæ æппындæр ницы хъом сты, уыйау. Бонтæ куыд цæуынц, афтæ йæ цъæххуыз ивы сыгъзæрин хуызмæ. Уыцы бур зæрин хуыз ын цыбыр рæстæгмæ кæй у, уый бæргæ зоны, фæлæ уæддæр у сæрыстыр, æмæ нæ ивы йæ райзæрдæйы уаг. Гъе, фæлæ куыдфæнды ма уа, уæддæр алы зайæгой дæр æнкъары, фæззыгон бонтæй иу иннæмæй уазалдæр кæй у æмæ фæззæджы æрбалæудимæ кæй æрцыдис сæ адзал.

Æнусон бæлæстæ сæ хомысджын цæнгты ныууигъынц æмæ æнæвгъауæй æрызгъалынц зæхмæ сæ сыфтæртæ… фæлæ, æвæццæгæн, уыдонæн нæ вæййынц хуымæтæджы сыфтæртæ, фæлæ вæййынц, схъæлбæрзæй хъæды къохы бæлæсты цæсты сыгтæ, тагъд сæ фæлыст кæй азгъæлдзæн æмæ бынтон бæгънæгæй, æгъуызæй кæй аззайдзысты, ууыл хъынцъымы цæссыгтæ.

Уæдæ куыд не сты диссаг Ирыстоны быдыртæ дæр: сæрвæтты кæрдæг сихсыди æмæ фосæн фæзын ис сæхи æфсадын. Æрдз цыма æрæнкъард, йæ хъус адардта уазал зымæджы ‘рдæм. Уалдзæг ын цы æхсидгæ цард радта, уый цадæггай нымæгæй нымæгдæр кæны. Æрмæст ма алчидæр тыхсы ууыл, цæмæй зымæгмæ йæхи бацæттæ кæна. Адæймаджы хъуыдытæ дæр вæййынц уыимæ баст. Афæдзы ацы афон тыллæг æфснайыны афон у, æмæ зæхкусæг тагъд кæны йæ тыллæг æфснайыныл. Цæмæй йæ карз зымæг æдзæттæйæ ма æрыййафа.

…Уæлдæфы разыны адæймаджы хъарм комулæфт, хæххон хъæуты цæрджыты уæлхæдзæрттæй уæларвмæ, æзфæраздæронæй згъорынц фæздæ-джы хъуымбылтæ, адæймаджы йæхимæ æрбасайы хъарм пец, æрæнкъард вæййы зæрдæ… Фæстейæ аззадысты сæрдыгон тæвд бонтæ, рагвæззæджы хурбонтæ, ныр та фæззæг йæ бартæ йæхимæ райста æххæстæй æмæ ма иуæй-иу хатт хуры рæвдаугæ хъарм тынтæ, кæд зæрдыл æрлæууын кæнынц ивгъуыд бонтæ, уæддæр уайтагъд асæтты сæ тых, амбæхсынц тар мигъты ‘хсæн æмæ уæлдæфы æрзилдух кæны фæззæджы комулæфт. Фæззæг цæуы. Æввахсæй æввахсдæр кæны уазал зымæг…

Æрдзы ацы хуызивæнтæй алы адæймаджы зæрдæйы дæр сæвзæры æндæр æмæ æндæр æнкъарæнтæ. Æрдзы фæззыгон хуызæй йæ зæрдæ кæмæн райы, йæ алæмæтаджы фæлыстæй æхцондзинад сты райсы, сæумæрайсомы халасæппæрсты йæ къæхтæ бауымæл кæнынæй æхцондзинад чи райста, æмæ фæззыгон дымгæйы сыгъдæг уæлдæфмæ йæ зæрдæйы монцтæ кæмæн райхæлынц, уыдонæй дæн æз дæр …

4 стр., 1933 слов

По осетинскому языку фаззаг ирыстоны

... на тему «Къостайы фаззаг» Углубить знания детей о великом осетинском поэте, основоположнике осетинского языка и литературы Коста ... любви к родному языку. Сочинение по осетинскому языку «Язык- наше богатство» Ныв ... Къоста бира амдзавгата ныффыста. Йа алы фыстагы авдыста йа уарзон ... гимн, стӕй Ирыстоны гимн. Ӕз ... æргътæ атæхынц хъарм бæстæм……. ... цæттæ кæнынц сæхи хъ ... вæрæнтæ Ссарут –ма тексты номдартæ номон иууон æ ...

Фæззæг… сыгъзæрин æвдылд фæззæг… куыстуарзаг адæймаджы зæрдæ йæ афæдзы куыстæй куы фæрухс кæны, афæдзы уыцы афон.

Эхх, искуы ма хæххон уыгæрдæнтæ байдзаг уыдзысты хосдзæуттæй æмæ сæ зард, сæ хъæлæба кæмтты хæхты араудзæн… Фæскуыст хъазтизæрты, уæларвмæхъуысæг ирон фæндыры зæлтæй бахъæлдзæг уыдзæн зæрдæ…

«Къостайы фаззаг».

Углубить знания детей о великом осетинском поэте, основоположнике осетинского языка и литературы Коста Левановиче Хетагурове.

Просмотр содержимого документа

«»Къостайы фаззаг».»

  • Углубить знания детей о великом осетинском поэте, основоположнике осетинского языка и литературы Коста Левановиче Хетагурове;
  • развитие потребности в самостоятельном чтении художественных произведений;
  • воспитание высоких нравственных качеств личности, воспитать в детях чувство патриотизма, любовь к Родине, любовь к родному языку, литературе.

Мероприятие начинается с танца «Осетинский вальс». Танец сопровождается показом слайдов о Наре, под исполнение живой музыки (гармошки).

Ученик 1 класса читает стихотворение Чеджемова Георгия «Къоста».

Вы скажете, почему именно «Къостайы фаззаг»? А потому, что осень любимое время года Коста. Когда лето коснулось осени и октябрь стоит во всей красе. Жёлтым, оранжевым, зелёным цветом светятся склоны гор. Красив и печален осенний аул.

Высокогорное селение Нар…Оно расположено на скалистом выступе посреди вековых хребтов, горных расщелин и теснин. Нар окружен белоснежными вершинами и альпийскими лугами, кажется, очарованию природы его нет границ. Здесь явился на свет славный Сын Осетинского Народа Коста Хетагуров.

К.Л.Хетагуров родился в 1959 году 15 октября в ауле Нар в семье офицера русской службы Левана Елизбаровича Хетагурова.

Месяца через два скоропостижно скончалась мать будущего поэта, Мария Гавриловна Губаева .

Ахам расугъд афадзы афон райгуырд, ирон адамы гений, Хетагкаты Къоста Леуаны фырт. Къоста тынг бира уарзта йа Райгуыран баста. Ирыстон каддариддар Къостаима баст у, Къоста та Ирыстонима. Мыггагма цардзани йа рухс ном.

Как вы знаете Коста Хетагуров основоположник осетинской литературы. Поэт, просветитель, гуманист, художник, патриот своей Родины. Сын Осетинского Народа.

Куыд загътам, Къоста у ирон адамы гений. Ахам цымыдисаг фыссаг у, ама йа царды цаута равдыста амдзавга «Чи да».

Амдзавга «Чи да?». Бацатта кодта 4кълас. Дети ( в национальной форме) читают произведение Коста «Чи да?». Чтение стихотворения сопровождается показом слайдов на фоне музыки.

Не спрашивай, кто я,—

Хоть в шелк разодень.

Где друг твой впервые

Да, мать родила там

Неласков был с ней,

В свой дом приняла,

То с пеньем, то с пляской

И мне не припомнить

За туром бесстрашно

И в пропасти горной

Такой же беспечный,

Кто мать свою смеет

Я понял, что в мире

Что плакать? По нраву

Уж взрослым я стал.

На что ж я был годен!

Пришлось за харчи лишь

Скитался по саклям,

3 стр., 1345 слов

Осетинская художественная литература

... пришедшие в общество вместе с буржуазными отношениями. Основоположником осетинской художественной литературы по праву считается Константин (Коста) Леванович Хетагуров. Он родился 15 октября 1859 г. в семье ... И смело вам о правде говорю. Шедевром поэтического творчества Коста является его «Осетинская лира» («Ирон фандыр»). Именно этот сборник стихов, представляющий собой цельное поэтическое ...

Такие разные произведения по жанру. Коста Хетагуров первый детский писатель. Он написал много детских произведений.

Инсценировка произведения «Бирагъ ама хърихупп».

Подготовил 1 класс. Стихотворения » Ара фыййау» » Кай фырт да», » Гино Гино Гис», читает подготовительная группа.

Къоста бира амдзавгата ныффыста. Йа алы фыстагы авдыста йа уарзон адамы зын цард. Куыд хорз цын зыдта са анкъаранта,са цинта, са баллицта.

Зараг «Сидзаргас». Зары Булацаты Арина.

Хъаздыг, расугъд, сыгъдаг уалдаф. Рог дымга тоны фастаг сыфтарта баластай. Барзонд са сисы, арзилдух са каны комы ама са сабыргай аруадзы захма. Фаззаг.

Амдзавга «Фаззаг». Бацатта кодта 1кълас.

Фаззаг у хъаздыг ама баркаджын. Фаззаджы фастаг май у Джеоргуыбайы май. Адам са фаллойы баркад куы сисынц быдыртай, уад сканынц стыр кадджын барагбон Джеоргуыба.

Цас дзаджджын, цымыдисаг, харзад харинагта буц канынц на мрон фынг. Абоны барагбонма са зардиагай баццата кодтой на чысыл хурты ныййарджыта. Табуафси.

Звучит песня А. Хадиковой » Арцагъд ма фандыр» Родители учащихся выносят: Три пирога, физонаг, рог с осетинским пивом и национальные блюда. Ученик 1 класса (в национальной форме) возносит молитву. Родители рассказывают историю нескольких блюд: дзыкка, дзарна, и осетинского пива.

Цавар ирон барагбон ана уаздан, фыдалты кафтай. Хонга.

Дети танцуют «Хонга».

Завершить наш сегодняшний вечер, посвященный Коста Хетагурову, хотелось бы словами нашего знаменитого земляка Васо Абаева: «Англичане говорят: у нас есть Шекспир, немцы говорят: у нас есть Гете, русские говорят: у нас есть Пушкин, а мы, осетины, говорим: у нас есть Коста. Махæн та ис Къоста».